Mieszkańcy okolic Oświęcimia upamiętnili wysiedlenia Polaków z tych ziem

Przedstawiciele samorządów różnych szczebli oraz stowarzyszeń, a także mieszkańcy, złożyli wieńce i znicze przed Tablicami Pamięci w Brzezince, które przypominają o wysiedleniach.

„Stanęliśmy w tym miejscu, nieopodal bram wiodących do piekła zgotowanego przez hitlerowskich katów, by dać wyraz naszej pamięci także o tych faktach, które zapisały się dramatycznie w historii naszej gminy: okrutnej, bezwzględnej deportacji ludności cywilnej i bezkarnego odebrania jej majątków i dóbr” – powiedziała podczas uroczystości Weronika Sporysz, dyrektor Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w gminie Oświęcim.

Tablice stoją w pobliżu poobozowej Bramy Śmierci. Umieszczony na nich w języku polskim i angielskim napis wspomina mieszkańców wsi Brzezinka, Harmęże, Pławy, Bór, Rajsko, Klucznikowice, Babice, Broszkowice oraz dzielnicy Oświęcimia - Zasola. „W miejscu zniszczonych lub zajętych budynków Niemcy założyli obóz zagłady Auschwitz-Birkenau oraz jego zaplecze gospodarcze i przemysłowe" – brzmi inskrypcja.

Historyk z Muzeum Auschwitz Jacek Lachendro podał, że Niemcy rozpoczęli masowe wysiedlenia polskiej ludności cywilnej z terenów położonych w pobliżu Auschwitz I w marcu i kwietniu 1941 roku. Miały związek z planami rozbudowy obozu i zagospodarowaniem terenu wokół niego, w tym stworzeniem obozu Birkenau. Z okolicy wypędzono co najmniej 5 tys. Polaków. Do gett deportowano około 7 tys. Żydów.

Gmina Oświęcim przypomniała w środę, że nie udało się dokładnie obliczyć liczby wypędzonych mieszkańców przedmieść miasta. „Szacunki wskazują, że w sumie było to około 10 tys. ludzi. Brzezinka, Harmęże i Pławy w praktyce przestały istnieć. W Broszkowicach, Babicach i Rajsku zostało niewiele ponad trzysta osób. W związku z rozbudową zakładów IG Farben Niemcy do 1943 roku wysiedlili również co najmniej 600 osób z Monowic” – wskazał samorząd.

Niemcy przejęli inwentarz żywy i ruchomy oraz nieruchomości. Zburzyli budynki na wsiach, a pozyskany materiał wykorzystali do wzniesienia obozu Birkenau oraz podobozów Babitz, Harmense, Budy i Rajsko. W Brzezince, Pławach i Harmężach zniszczono ponad 90 procent gospodarstw, a w Babicach, Broszkowicach, Borze i Rajsku ponad 40 procent.

Akcja wysiedleńcza trwała z przerwami do końca kwietnia. Niemcy wywieźli ludność do Generalnego Gubernatorstwa, miejscowości na Górnym Śląsku i w powiecie bielskim. Część z nich skierowali na roboty przymusowe.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, by więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Spośród około 140-150 tys. deportowanych do obozu Polaków śmierć poniosła niemal połowa. W Auschwitz ginęli także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości. (PAP)

szf/ dki/